Velkomen til Beredskapshagen i Prestegårdshagen ved Værnes kirke!

Her kan du se hvordan en beredskapshage kan se ut og få tips til hvordan du selv kan gå fram for å dyrke egen mat. Vi i Naturvernforbundet er svært takknemlige for dette samarbeidet med museet og for alt arbeidet som frivillige gjør i Prestegårdshagen. Fra før har hagen 40 ulike sorter potet og ulike urter og bærbudker som selvfølgelig også inngår som del av en beredskapshage.

Anne Marit Ligaard

Beredskapshagen produserer store mengder livskraftig, næringstett mat med lite ressursar. Når butikkprisane er for høge, grådige butikkeigarar hindrar vanlege menneske i å handle økologisk, eller når butikkhyllene står tomme er bereskapshagen matsikkerheit.

Beredskapshagen er klimakamp. Ved å nytte lokale ressursar som grasklipp, slått, brennesle og urin, manuelle reiskap og plantar som er lette å lagre og naturleg motstandsdyktige i norsk klima, seier me nei til utslepp frå transport, energikrevjande vinterlagring, syntetiske næringsstoff og gift som er skadelege for jordlivet og tarmfloraen vår.

Med beredskapshagen seier me ja til ein matproduksjon uavhengig av store utslepp av drivhusgassar, straum og kunstig lys. Her bygger me levande jord ved å bruke lokale og berekraftige ressursar heller enn å kjøpe ‘såjord’ ‘eller ‘plantejord’, som i realiteten er daud og steril torv teken frå eit livsviktig og truga økosystem: Myra vår.

Anne Marit Ligaard

Arealbehov

Med ein beredkapshage kan du dyrke nok mat til ein heil familie på svært lite. Storleiken varierer etter sortar og kunnskap om økologiske og regenerative dyrkingsmetodar, men ein god hugseregel er 4-500 kvadratmeter for ein vaksen. 400 kvadratmeter tilsvarer fire garasjer, eller ein liten hage. Ingen kan gjere alt, men alle kan gjere litt. Ein hageflekk eller ein pallekarm utgjer litt, og kan fort verte mykje meir. Start i det små, learning by doing! Somme treng god planlegging for å lukkast, andre treng å berre hoppe i det. Kjenn etter kva som gjev meining for deg. 

Val av sortar

Fleirårige plantar som bærbusker, frukttre og fleirårige grønsaker, har betre utvikla rotsystem, er meir hardføre, gjev sikre avlingar og kan lagrast lenge. For Stjørdal er det lurt å starte med fleirårige vekster, kål, jordskokk, potet, gulrot, erter, bønner og salat. Utan kunstig dyrkingslys kan ein byrje å så omkring midt april, og plante ut omkring etter 17. mai (når faren for nattefrost er over). Potet kan også setjast etter 17. mai. Gulrot kan såast om hausten. 

Anne Marit Ligaard

Dyrking og matlaging utan straum

Lag ein plan for dyrking og matlaging som ikkje krev straum, eller invester i fornybare ressursar som solcellepanel. Sikre deg også eit tilstrekkeleg lager av vatn: Minst ni liter per person. Lagre kjølig og mørkt, gjerne i ein kjellar.

Ein heilskapleg hage
Hagen gjer godt for den fysiske og mentale helsa. Forsking viser at lukta av jord kan bidra til frigjering av hormonet oksytocin. Hormonet er knytt til tarmhelse, humør, søvn, appetitt og lyst, og fremjer glede og velvære. Så: Lukt på jorda og nyt!