Norgga eanemus nuoskiduvvon fylka?
Preassadieđáhus Finnmárkku Finnmárkku luonddugáhttenlihtus, 14.06.2012
«Natur & miljø»-bláđđi lea iskan Dálkkádat ja nuoskidandirektoráhta (KLIF) databasa (http://grunn.klif.no), ja gávnnahan ahte moadde čuođi báiki Norgga rittuin leat nu nuoskiduvvon ahte dat uhkida luonddu ja dearvvašvuođa. Dattetge dahkko hui unnán čorget, ja juolludeamit čorgemiidda unniduvvo jagis jahkái. Ja Finnmárkku fylkka rittuin leat eanemus nuoskiduvvon.
Finnmárkku luonddugáhttenlihttu lea guorahallan databása ja erenoamážit Finnmárkku nuoskideami. De oaidnit ahte olles 44 báikki lea registrerejuvvon 3. dásis, «Dohkkemeahttun nuoskideapmi ja dárbu doaimmaide». Dasa lassin leat 33 báikkis navdit váralaš nuoskideami, muhto ii leat vel iskan man duođalaš dat lea. 86 báikkis lea registrerejuvvon nuoskideami 2. dásis, «Nuoskideapmi mii lea dohkálaš dála areála- ja resipientageavaheamis».
Galggašii dalle jáhkkit ahte go lea gávdnon nu ollu, de lea KLIF dahkan vuđolaš barggu ja ožžon visot mielde. Muhto eanemus suorggahahtti lea dat mii váilu dan listtus. Mii leat dušše gávdnan ovtta luoitima ruvkkes merrii, Stiertná nefelinruvkkes, mii KLIFa oainnu mielde lea dohkálaš. Muhto ii leat mihkkege Rieppovuona boares ruvkedeponiija birra, ja Mátta-Várjjágis eai leat gávdnan A/S Sydvarangera maŧohis stuora luoitima Uhcavutnii ii ge dálá luoitima Báhčaveaivutnii. Lea go dan dihte go KLIF ieš lea buressivdnidan dáid luoitimiid ahte sii eai hálit váldit daid mielde?
Gieskat čuoččuhii guolástanministtar ahte mis lea máilmmi buhtiseamos riddu. Dál mii oaidnit ahte stáhta iežas nuoskideapmiásáhus duođašta ahte dát ii leat duohta. Muhto dat ii leat doarvái, guovddáš politihkkarat háliidit vel eambbo nuoskideami, go dorjot bázahusaid luoitima sihke Rieppovutnii ja Báhčaveaivutnii ja go čuoččuhit ahte mearradeponiija lea eaktu go ráđđehus dál háliida nannet minerálaroggama.
Mii jearrat maiddái mii lea vuođđun go KLIF earuha «dohkálaš» ja «dohkkemeahttun» nuoskideami. Báiki gos sin mielas lea «dohkálaš» nuoskideapmi lea Biedjovákki boares ruvkeguovlu. Lea go nu ahte nuoskideapmi mii orrunguovlluin livččii dohkkemeahttun lea áibbas ortnegis doppe gos «dušše» lea boazodoallu ja meahcásteapmi?
Finnmárkku luonddugáhttenlihttu
Gunnar Reinholdtsen
jođiheaddji