Birasdirektoráhtta lea dohkkehan ruvkefitnodaga Nussir ASA plánaid jahkásaččat luoitit guokte miljovnna tonna lossametálla ruvkebázahusaid Riehpovutnii. Vuotna lea dohkkehuvvon našunála luossavuotnan, ja vuotnadorskkis lea doppe dehálaš gođđosadji. – Lea áibbas dohkketmeahttun geavahit Norgga vuonaid ruvkeindustriija ruskaduvdnin, cealká Luonddugáhttenlihtu jođiheaddji, Lars Haltbrekken.

Luonddugáhttenlihttu oaivvilda luoitinlohpi lea našunála ja riikkaidgaskasaš biraslágaid vuostá ja váidala dál mearrádusa ESA:i – orgána mii goziha EEO-riikkaid čáhcehálddašeami.

– Mii šaddat váidalit mearrádusa Dálkkádat ja birasministarii ja vuordit ahte son vuoruha luondduberoštumi. Førdefjordenis, gosa ráđđehus ovdal dán jagi attii lobi bálkestit ruvkebázahusaid vutnii, lea dál boahtán ovdan ahte leat rávnnjit mat eai leat árvvoštallon ovdal. Riehpovuonas lea maiddái rávdnji mii ii leat váldon vuhtii, ja mii gáibidit danin áibbas ođđa guorahallama dáin áššiin.

Gulaskuddancealkámušas dála plánaide celkkii moadde jagi dás ovdal dalá Luondduhálddašandirektoráhtta (DN, dál oassi Birasdirektoráhtas):

«Váikkuhusguorahallamis boahtá ovdan ahte nihkkel-dásit bázahusas leat bajábealde dohkálaš kemihkalaš rádjeárvvuid. Jus nihkkela árvvut leat bajábealde ráji, de lea heajus kemihkalaš dilli dan čáhcehivvodagas. DN čujuha dasa ahte čáhceásahusa § 12 dušše addá lobi spiehkastit gáibádusas doallat buori ekologalaš dili, ii fal buori kemihkalaš dilis. Danin ii leat vejolašvuohta addit lobi deponeret bázahusaid mat váikkuhit ahte čáhcehivvodat oažžu heajos kemihkalaš dili. DN áigu maiddái muittuhit ahte lea eaktu čađahit buot praktihkalaš doaimmaid nu ahte unnidit negatiiva váikkuhusaid čáhcehivvodagas.»

– Luoitimat veaikeruvkkes gártet lossametállaid rádjeárvvuid badjel, ja dán seaguhusas mas leat iešguđet birasmirkkut, addá dušše nihkkelsisdoallu heajos kemihkalaš dili vutnii, dadjá Haltbrekken.

Mearradutkaninstituhtta lea čájehan ahte leat stuorra váilevašvuođat máhttovuođus, ja leat máŋgga gulaskuddancealkámušas váruhan ahte ii galgga geavahit Riehpovuona ruvkebázahusaid ruskaduvdnin

– Birasdirektoráhtta lea guođđán iežas rolla

Luonddugáhttenlihttu oaivvilda Birasdirektoráhtta lea guođđán iežas rolla birasfágalaš hálddašanorgánan ruvkeáššiin.

– Suovvat ovtta norggahistorjjá eanemus birasvašuheaddji industriijaprošeavttain, fágalaš rávvagiid ja várrehusaid vuostá, dainna ákkain ahte servodatávki manná negatiiva váikkuhusaid ovdalii, ii leat birashálddašeapmi. Dat lea ovddidit duolva industriijapolitihka, eahpesihkkaris jáhkuin vuođul boahttevaš sisaboađuid birra, cealká Lars Haltbrekken.

2013:s ovttastahttojuvvojedje Dálkkádat ja njuoskadandirektoráhta (Klif) ja Luondduhálddašandirektoráhta (DN) Birasdirektoráhttan. Luonddugáhttenlihttu čujuha DN gulaskuddancealkámuššii ruvkeprošeavtta birra, mas gielddaša addimis luoitinlobi.

Luondduhálddašandirektoráhtta konklušuvdna ja evttohus:

«Máhttu mii gávdno čájeha ahte doaibma šaddá mielddisbuktit negatiiva váikkuhusaid Riehpovuona luonddumáŋggaidvuhtii ja birasdillái. Čáhceásahusa § 12 rahpá dušše vejolašvuođa spiehkkasit gáibádusas doallat buorre ekologalaš dili, ii fal buorre kemihkalaš dilli. Danin ii šatta leat lohpi dohkkehit bázahusaid deponerema mii mearkkaša ahte čáhcehivvodat oažžu heajos kemihkalaš dili. Árvvoštallamiin mat bohtet ovdan oasseguorahallamiin šaddá dát čáhcehivvodat heajos kemihkalaš dillái. Doaibma šaddá danin leat čáhceásahusa § 12 vuostá. Dán vuođus oaivvilda DN ahte váikkuhusguorahallama vuođđu lea ahte lea dulkon čáhceásahusa mearrádusaid boastut. Dát ja dasa lassin doaimma máŋga negatiiva váikkuhusa mearrabirrasii, dagaha ahte DN rávve Klif:ii ahte ii galgá addit lobi ohccojuvvon luoitimii.»

Eambbo dieđuid váste, válde oktavuođa Lars Haltbrekken:iin, tel. + 47 91612191

Oktavuođat Finnmárkkus:

Annie Henriksen – Oarje-Finnmárkku Luonddugáhttenlihtu jođiheaddji, tel. +47- 48296154

Geir Jørgensen – Davvi-Norga-čálli, tel. +47- 94015235